Zazwyczaj powodem zmniejszenia średnicy tętnic wieńcowych jest choroba dwudziestego pierwszego wieku zwana miażdżycą. Poprzez zwężenie naczyń dochodzi do niedoboru tlenu, który powinien być dostarczony do serca. Zaostrzenie choroby pojawia się zazwyczaj, kiedy wzmagane jest zapotrzebowanie na tlen w naszym sercu, czyli podczas wykonywania wysiłku fizycznego. W postępowaniu i przebiegu leczenia tej choroby bardzo ważna jest szybka diagnostyka, dlatego nie należy lekceważyć bólów w klatce piersiowej występujących nawet po drobnym wysiłku. Jeśli zostanie u nas rozpoznana choroba niedokrwienna serca, powinniśmy zastosować się do wszystkich wskazań i przeciwwskazań zalecanych przez lekarza. Prewencja skutecznie zapobiega groźnym konsekwencjom tej choroby, czyli uchroni nas przed zawałem mięśnia sercowego czy nagłym zgonem. Obiecujące są najnowsze badania i odkrycia w związku z chorobom wieńcową serca. Dzięki postępowi w leczeniu, szybka diagnostyka daje rewelacyjne efekty.
Czy jestem w grupie ryzyka choroby wieńcowej serca?
Najważniejsze jest tutaj to, że jesteśmy kowalami własnego losu, ale o tym w kolejnym paragrafie. Oczywiście jest specyficzna grupa ryzyka, która powinna mieć się na baczności. Najbardziej ostrożnie do wszystkich objawów choroby wieńcowej powinni podchodzić mężczyźni po czterdziestym roku życia oraz kobiety po menopauzie. Niestety choroba wieńcowa dotyka również młodszych osób. Do czynników obciążających należą nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia oraz predyspozycje związane z występowanie choroby wieńcowej w rodzinie.
Niedokrwienie serca
Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca.
Oczywiście oprócz czynników genetycznych oraz grupy ryzyka, na które nie mamy wpływu, istnieją czynniki ryzyka, na które możemy mieć wpływ i skutecznie samodzielnie oddalać od nas chorobę niedokrwienną serca. Do najbardziej typowych czynników należą: palenie tytoniu, nieleczone nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu oraz występowanie cukrzycy. Jeśli nie leczymy nadciśnienia tętniczego, a wartość ciśnienie rozkurczowego przekroczy 90 mm Hg to zagrożenie zawałem serca lub zgonem wzrasta o około 70%. Nadciśnienie oprócz udziału w postępowaniu choroby wieńcowej zwiększa również zużycie tlenu. Leczenie może przynieść zmniejszenie ryzyka śmierci w ciągu 3 lat nawet o 30%.
Na poziom cholesterolu również mamy wpływ. Odpowiednia dieta oraz leczenie farmakologiczne zmniejszają ilość "złego" cholesterolu LDL w naszym organizmie. Dzięki temu zahamuje powstawanie zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych i znacząco zmniejszymy ryzyko powstania choroby wieńcowej. Zapewne nie zdajecie sobie sprawy, że wszechobecny stres oraz nieumiejętność jego odreagowania przyczynia się znacząco do powstania choroby. Nie bez znaczenia w czynnikach ryzyka jest również siedzący tryb życia, brak aktywności czy nadwaga. Niestety patrząc na tą listę prawdopodobieństwo choroby wieńcowej w społeczeństwie wzrasta. Zazwyczaj możemy wyliczyć u siebie nie jeden, nie dwa, a kilka czynników występujących u nas samych. Niestety im więcej objawów tym większa szansa na niedotlenienie serca. Połączenie nadciśnienia i zaburzonej gospodarki lipidowej czterokrotnie zwiększa ryzyko choroby wieńcowej. Jeśli dodamy do tego palenie papierosów do zagrożenie chorobą wieńcową wzrasta dziesięciokrotnie.
Choroba wieńcowa objawy
W chorobie wieńcowej wśród objawów występuje charakterystyczny ból pojawiający się w czasie wysiłku, nawet drobnego. W zaawansowanej chorobie może to być szybki spacer, bieg, wchodzenie pod górkę czy dźwiganie ciężkich przedmiotów. Bardzo często ból ten pojawia się również po szybkiej zmianie temperatury, na przykład, gdy wchodzimy z ciepłego pomieszczenia na mróz. Występowanie objawów prowokować może również obfity posiłek, schylanie się oraz stres. Nie można jednak przypisywać chorobie wieńcowej każdego objawu, przed postawieniem sobie diagnozy skontaktujcie się z lekarzem w celu potwierdzenia swoich przypuszczeń. Ból może być również związany z chorobą płuc, anemią czy otyłością. Ból wieńcowy to charakterystyczny ból w odczuciu przypominający gniecenie lub palenie za mostkiem. Promieniuje on zazwyczaj do szczęki, barków, ramion i rąk, najczęściej lewej strony. Ustępuje zazwyczaj w spoczynku oraz w ciągu 2-5 minut po zażyciu nitrogliceryny. Ból może być również zlokalizowany w nieoczywistym miejscu. Zdarzają się przypadki, w których ból czujemy w nadbrzuszu.
Powyższe objawy odpowiadają stabilnej dusznicy bolesnej. Powinny występować rzadko, nie dłużej nić 10-15 minut oraz nie pojawiać się w spoczynku. Jeśli natomiast ból w klatce piersiowej pojawia się nawet po niewielkim wysiłku, występuje praktycznie codziennie to możemy podejrzewać niestabilną chorobę wieńcową. Jeśli natomiast ból pojawił się w spoczynku, na dodatek występują duszności, lęk oraz poty, a co najważniejsze ból nie ustępuje po podaniu nitrogliceryny, najprawdopodobniej mamy do czynienia z zawałem mięśnia sercowego, który stanowi zagrożenie dla naszego życia. Niestety czasami mamy do czynienia z objawem, który jest równoznaczny z końcem naszego życia, czyli ze śmiercią serca. Jest to objaw skrytego przebiegu choroby. Choroba wieńcowa często przebiega bezobjawowo i pierwszym jej objawem, który widzimy jest właśnie zawał lub śmierć.
Choroba wieńcowa diagnostyka
Najbardziej popularnym sposobem diagnostyki choroby mięśnia sercowego jest wykonanie wysiłkowego lub powysiłkowego EKG. Jeśli lekarz nie ma pewności, może zlecić wykonanie próby wysiłkowej. Jest to bardzo prosty test oceniający reakcję serca na wysiłek. Ból spowodowany chorobą wieńcową oraz nieprawidłowości w zapisie EKG mogą wskazać lekarzowi obszary zagrożenia, oraz potwierdzić objawy.
Bardziej wiarygodnym i ostatecznym badaniem wykonywanym, aby rozpoznać chorobę mięśnia sercowego, jest koronografia. Określa ona zaawansowanie zmian miażdżycowych w tętnicach. Przez wprowadzony do serca oraz w tętnicach cewnik podawany jest środek kontrastujący. Po jego podaniu wykonuje się zdjęcie naczyń krwionośnych w tym tętnic wieńcowych. Pozwala to na ocenę naczyń oraz tętnic wieńcowych, ich wyglądu oraz funkcjonowania zastawek, a także ciśnienia w komorach. W diagnostyce choroby wieńcowej niezbędne jest również badanie poziomu cholesterolu oraz stężenia glukozy we krwi, co umożliwia zaplanowanie dalszej terapii.
Leczenie choroby wieńcowej
Wieńcowa choroba niedokrwienna serca
Leczenie choroby wieńcowej polega głównie na eliminacji czynników ryzyka. Jeśli palimy papierosy, należy bezzwłocznie zerwać z nałogiem. Jeśli mamy problem z otyłością lub prawidłowym odżywianiem stosowne będzie przejście na zdrową dietę. Dieta redukuje masę ciała, nadciśnienie tętnicze, często zmniejsza ilość złego cholesterolu w organizmie. To wszystko prowadzi do zmniejszenia ryzyko zakrzepów oraz powstawania zmian miażdżycowych. Ważny jest również odpowiednio dobrany wysiłek fizyczny. Podczas zaostrzenia choroby powinniśmy z niego zrezygnować, jednak w miarę poprawy sytuacji powinniśmy zacząć dbać o kondycję fizyczną. Oczywiście nie mówimy tutaj o sportach wyczynowych a o aktywności kontrolowanej przez zalecenia lekarza.
Leczenie choroby wieńcowej polega również na stosowaniu farmakoterapii. Jednym z podstawowych leków, który każdy, kogo dotknęła choroba wieńcowa powinien posiadać przy sobie jest nitrogliceryna. Gdy jednak choroba wieńcowa nie daje za wygraną należy uciec się do leczenia operacyjnego. W tym celu bardzo często dla ratowania życia wykonuje się leczenie za pomocą angioplastyki. Stosuje się ją, gdy choroba wieńcowa daje charakterystyczne bóle, które wskazują na zbyt mały dopływ krwi do określonego badaniem obrazowym obszaru mięśnia sercowego.
